शेंदुर्णी हे जळगाव जिल्ह्यातील जामनेर तालुक्यातील एक मोठे शहर आहे. सर्व जाती धर्माचे लोक या गावात राहतात. त्रिविक्रम भगवान मंदिरामुळे शेंदुर्णी गावाला “प्रती पंढरपूर” असे म्हणतात. रथ महोत्सव शेंदुरीमध्ये खूप प्रसिद्ध आहे. सर्व लोक हा सण एका उत्सवाप्रमाणे साजरा करतात. अजिंठा आणि एलोरा लेण्यांसारखी पर्यटक स्थळ शेंदुर्णीपासून अगदी जवळ आहेत. ब्रिटिश शासनाकडून पीजे म्हणून ओळखली जाणारी जुनी छोटी ट्रेन जामनेर ते पाचोरा सुरू करण्यात आलेली होती ती ट्रेन शेंदुर्णी वरुन जाते. या ट्रेन चा याठिकाणी थांबा आहे व यासाठी येथे एक छोटे रेल्वे स्टेशन आहे.
शेंदुर्णी गावात एकूण ४५०४ कुटुंबे वास्तव्यास आहेत. २०११ च्या जनगणनेनुसार २०११ च्या शेंदुर्णी गावची लोकसंख्या २२५५३ असून त्यापैकी ११६४४ पुरुष व १०९०९ महिला आहेत.
शेंदुर्णी गावात ० – ६ वयोगटातील मुलांची लोकसंख्या २८९८ आहे जी खेड्यांच्या एकूण लोकसंख्येच्या १२.८५ % आहे. शेंदुर्णी गावाचे सरासरी लिंग गुणोत्तर ९३७ आहे जे महाराष्ट्र राज्याच्या सरासरीपेक्षा ९२९ आहे. जनगणनेनुसार शेंदुर्णीचे बाल लिंग प्रमाण ८३१ आहे, जे महाराष्ट्राच्या सरासरीपेक्षा ८९४ आहे.
महाराष्ट्राच्या तुलनेत शेंदुर्णी गावात साक्षरतेचे प्रमाण कमी आहे. २०११ मध्ये शेंदुर्णी गावचा साक्षरता दर महाराष्ट्राच्या ८२.३४ % च्या तुलनेत ७६.४४ % होता. शेंदुर्णीमध्ये पुरुष साक्षरता ८१.६६ % आहे तर महिला साक्षरतेचे प्रमाण ७०.९७ % आहे.
अनुसूचित जाती (अनुसूचित जमाती) मध्ये ६.८९ % तर अनुसूचित जमाती (एसटी) शेंदुर्णी गावात एकूण लोकसंख्येच्या ४.९९ % होते.
नगरपंचायत कार्या बद्दल थोडक्यात :
- शहरातील लोकांना मूलभूत सेवा पुरविणे.
- सर्व प्रत्यक्ष विभाग आणि विकासात गुंतलेली एजन्सी यांच्यात समन्वय.
- शेंदूर्णी नगरपंचायत अंतर्गत विविध विभाग / विभाग यांच्यात समन्वय
- पिण्याचे पाणी, स्वच्छता, रस्ते, पथदिवे, आपत्ती व्यवस्थापनासह अग्नि शमन यासारख्या मूलभूत सेवेची कार्यक्षम वितरण पद्धती सुनिश्चित करणे, क्लीन टेक्नॉलॉजीज, खर्च प्रभावी पद्धती आणि इतर स्मार्ट पुढाकार यांचा अवलंब करणे.
- तलावाचे संवर्धन आणि सौंदर्यीकरण आणि संरचनात्मक वारसा.
- शहरी वाहतूक व्यवस्थेचे नियोजन, बांधकाम, अपग्रेडेशन व देखभाल, ज्यात सार्वजनिक परिवहन, पार्किंग इत्यादींचा समावेश आहे.
- बांधकाम परवानगी, रेखांकन परवानगी, अतिक्रमण हटविणे यासारख्या नियामक कामे.
- नगरपंचायत प्रशासन प्रणालीद्वारे संगणकीकृत करणेबाबतची प्रक्रिया.
- सामाजिक क्षेत्रातील विविध योजनांची अंमलबजावणी
- नगरपंचायत क्षेत्र विस्तार मॅपिंग व जिल्हा प्रशासनास सहकार्य करणे
- लोकसंख्येवर आधारित प्रभाग सीमा नियमित करणे.
- नगरपालिका, महानगरपालिका व स्थानिक निवडणुकांसाठी जिल्हा प्रशासनाला पाठिंबा देणे.
